Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược nhà Tần vào cuối thế kỷ thứ III TCN là cuộc chiến bảo vệ lãnh thổ có quy mô đầu tiên của người Việt. Dù phải đối đầu với đội quân xâm lược hùng mạnh bậc nhất thế giới lúc bấy giờ, nhờ vào chiến thuật quân sự độc đáo, phù hợp, tổ tiên ta đã đánh bại hoàn toàn đội quân đông đảo của nhà Tần do tướng Đồ Thư chỉ huy.
Ѕau khi thống nhất được Trung Quốc vào năm 221 ƬCN để lên ngôi Hoàng đế, Tần Thủy Hoàng một mặt củng cố chính quуền phong kiến bên trong, mặt khác liên tục ρhát động các cuộc chiến tranh xâm lược mở rộng lãnh thổ rɑ bên ngoài.
Chân dung Tần Thủy Hoàng - vị hoàng đế đầu tiên của Trung Quốc.
Theo sách Hoài Nam tử của nhà Hán, để xâm chiếm đất đai của người Việt cổ, sát nhập vào Trung Quốc, Tần Thủy Hoàng đã cử tướng Đồ Thư mang quân, chia làm 5 đạo kéo xuống phía Nam xâm chiếm nước ta. Số quân này, theo sử sách của Trung Quốc và Việt Nam, ghi là 500.000 người.
- Đạo thứ nhất đóng ở đèo Đàm Thành (Thủy An đất Ngũ lĩnh).
- Đạo thứ hai đóng ở ải Cửu Nghi (đông bắc Quảng Tây giáp Hồ Nam).
- Đạo thứ ba đóng ở Phiên Ngung.
- Đạo thứ tư chiếm vùng Nam Dã (Giang Tây).
- Đạo thứ năm trấn vùng sông Dư Can ( Phúc Kiến).
Để cuộc hành quân được nhanh chóng, nhà Tần còn cử tướng Sử Lộc phụ trách việc xây dựng, sửa chữa đường sá, vận chuyển lương thực. Sau 3 năm hành quân vất vả, quân Tần mới tiến đến đất Lĩnh Nam của người Việt.
Vào thời điểm đó, sau hàng thế kỷ liên tục nội chiến ở trong nước, tư duy quân sự ở Trung Quốc đã rất phát triển. Thợ rèn của nhà Tần có thể tạo ra những thanh kiếm, vật dụng bằng sắt đạt trình độ cao. Tiềm lực của họ có thể huy động cả hàng trăm nghìn quân cho một chiến dịch quân sự.
Nhiều loại vũ khí chiến tranh liên tục được phát minh, nâng cấp, tiêu biểu như thang mây dùng để phá thành, các loại cung nỏ, binh khí tiếp tục được cải tiến, phát huy được hiệu quả cao hơn. Các học thuyết quân sự được hình thành, nhiều bộ binh pháp của Tô Vũ, Ngô Khởi, Ngô Tử ra đời. Theo nhiều nhà sử học, nghệ thuật quân sự của người Hán đã đạt đến trình độ đỉnh cao trên thế giới lúc bấy giờ.
Ϲuộc kháng chiến chống Tần của người Việt giành thắng lợi rực rỡ. Ảnh minh họa: Sohu.
Trong khi đó, người Việt vẫn đang trong thời kỳ bộ lạc, trình độ phát triển còn rất hạn chế, đồ dùng chủ yếu vẫn bằng đồng. Trải qua một số cuộc chiến tranh, nhưng chủ yếu chỉ ở quy mô nhỏ. Tiềm lực quân sự, khả năng tổ chức chiến trận chưa thể cùng lúc huy động được hàng trăm nghìn người.
Nhưng theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, dù tương quan lực lượng chênh lệch quá lớn, người Việt đã chiến đấu rất ngoan cường nhờ vào chiến thuật quân sự đúng đắn với chiến tranh “du kích”, “lấy ít địch nhiều” trường kỳ kháng chiến. Họ rút vào rừng "không ai chịu để cho quân Tần bắt" ngày ẩn đêm đánh phá quân xâm lược, dựa vào các chiêng, chạ, tận dụng địa hình địa vật hiểm trở là núi rừng để chiến đấu lâu dài, tiêu hao binh lực địch.
Các sử gia Trung Quốc phải thừa nhận suốt ba năm liền, quân Tần không được nghỉ ngơi “đàn ông mặc áo giáp, đàn bà phải chuyên chở, khổ không sống nổi. Người ta phải thắt cổ trên cây dọc đường. Người chết chồng nhau”.
Cuộc kháng chiến lâu dài của người Việt đã làm cho quân Tần tiến thoái lưỡng nan: "lương thực bị tuyệt và thiếu", "đóng binh ở đất vô dụng, tiến không được mà thoái cũng không xong". Khi quân Tần đã lâm vào tình thế khốn quẫn, người Việt tổ chức tấn công tiêu diệt giặc, giết chết chủ tướng Đồ Thư.
"Quân Tần thây phơi, máu chảy, hàng mấy chục vạn"
Cuộc kháng chiến của nhân dân Việt chống quân xâm lược Tần trên địa bàn nước Văn Lang bấy giờ đã kéo dài liên tục năm, sáu năm ( từ khoảng năm 214 đến 208 tr.CN) vô cùng anh dũng, đã làm thất bại âm mưu xâm lược và đô hộ của đế chế Tần.
Năm 208 tr.CN, tình hình đế chế Tần gặp nhiều khó khăn: Tần Thuỷ Hoàng chết, nông dân Trung Quốc nổi dậy khắp nơi, bọn tướng tá Tần thừa cơ mưu bá đồ vương, cát cứ chống lại nhà Tần, buộc Tần Nhị Thế phải ra lệnh bãi binh, rút khỏi đất nước ta.
(Tổng hợp)
Ѕau khi thống nhất được Trung Quốc vào năm 221 ƬCN để lên ngôi Hoàng đế, Tần Thủy Hoàng một mặt củng cố chính quуền phong kiến bên trong, mặt khác liên tục ρhát động các cuộc chiến tranh xâm lược mở rộng lãnh thổ rɑ bên ngoài.
Chân dung Tần Thủy Hoàng - vị hoàng đế đầu tiên của Trung Quốc.
Theo sách Hoài Nam tử của nhà Hán, để xâm chiếm đất đai của người Việt cổ, sát nhập vào Trung Quốc, Tần Thủy Hoàng đã cử tướng Đồ Thư mang quân, chia làm 5 đạo kéo xuống phía Nam xâm chiếm nước ta. Số quân này, theo sử sách của Trung Quốc và Việt Nam, ghi là 500.000 người.
- Đạo thứ nhất đóng ở đèo Đàm Thành (Thủy An đất Ngũ lĩnh).
- Đạo thứ hai đóng ở ải Cửu Nghi (đông bắc Quảng Tây giáp Hồ Nam).
- Đạo thứ ba đóng ở Phiên Ngung.
- Đạo thứ tư chiếm vùng Nam Dã (Giang Tây).
- Đạo thứ năm trấn vùng sông Dư Can ( Phúc Kiến).
Để cuộc hành quân được nhanh chóng, nhà Tần còn cử tướng Sử Lộc phụ trách việc xây dựng, sửa chữa đường sá, vận chuyển lương thực. Sau 3 năm hành quân vất vả, quân Tần mới tiến đến đất Lĩnh Nam của người Việt.
Vào thời điểm đó, sau hàng thế kỷ liên tục nội chiến ở trong nước, tư duy quân sự ở Trung Quốc đã rất phát triển. Thợ rèn của nhà Tần có thể tạo ra những thanh kiếm, vật dụng bằng sắt đạt trình độ cao. Tiềm lực của họ có thể huy động cả hàng trăm nghìn quân cho một chiến dịch quân sự.
Nhiều loại vũ khí chiến tranh liên tục được phát minh, nâng cấp, tiêu biểu như thang mây dùng để phá thành, các loại cung nỏ, binh khí tiếp tục được cải tiến, phát huy được hiệu quả cao hơn. Các học thuyết quân sự được hình thành, nhiều bộ binh pháp của Tô Vũ, Ngô Khởi, Ngô Tử ra đời. Theo nhiều nhà sử học, nghệ thuật quân sự của người Hán đã đạt đến trình độ đỉnh cao trên thế giới lúc bấy giờ.
Ϲuộc kháng chiến chống Tần của người Việt giành thắng lợi rực rỡ. Ảnh minh họa: Sohu.
Trong khi đó, người Việt vẫn đang trong thời kỳ bộ lạc, trình độ phát triển còn rất hạn chế, đồ dùng chủ yếu vẫn bằng đồng. Trải qua một số cuộc chiến tranh, nhưng chủ yếu chỉ ở quy mô nhỏ. Tiềm lực quân sự, khả năng tổ chức chiến trận chưa thể cùng lúc huy động được hàng trăm nghìn người.
Nhưng theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, dù tương quan lực lượng chênh lệch quá lớn, người Việt đã chiến đấu rất ngoan cường nhờ vào chiến thuật quân sự đúng đắn với chiến tranh “du kích”, “lấy ít địch nhiều” trường kỳ kháng chiến. Họ rút vào rừng "không ai chịu để cho quân Tần bắt" ngày ẩn đêm đánh phá quân xâm lược, dựa vào các chiêng, chạ, tận dụng địa hình địa vật hiểm trở là núi rừng để chiến đấu lâu dài, tiêu hao binh lực địch.
Các sử gia Trung Quốc phải thừa nhận suốt ba năm liền, quân Tần không được nghỉ ngơi “đàn ông mặc áo giáp, đàn bà phải chuyên chở, khổ không sống nổi. Người ta phải thắt cổ trên cây dọc đường. Người chết chồng nhau”.
Cuộc kháng chiến lâu dài của người Việt đã làm cho quân Tần tiến thoái lưỡng nan: "lương thực bị tuyệt và thiếu", "đóng binh ở đất vô dụng, tiến không được mà thoái cũng không xong". Khi quân Tần đã lâm vào tình thế khốn quẫn, người Việt tổ chức tấn công tiêu diệt giặc, giết chết chủ tướng Đồ Thư.
"Quân Tần thây phơi, máu chảy, hàng mấy chục vạn"
Cuộc kháng chiến của nhân dân Việt chống quân xâm lược Tần trên địa bàn nước Văn Lang bấy giờ đã kéo dài liên tục năm, sáu năm ( từ khoảng năm 214 đến 208 tr.CN) vô cùng anh dũng, đã làm thất bại âm mưu xâm lược và đô hộ của đế chế Tần.
Năm 208 tr.CN, tình hình đế chế Tần gặp nhiều khó khăn: Tần Thuỷ Hoàng chết, nông dân Trung Quốc nổi dậy khắp nơi, bọn tướng tá Tần thừa cơ mưu bá đồ vương, cát cứ chống lại nhà Tần, buộc Tần Nhị Thế phải ra lệnh bãi binh, rút khỏi đất nước ta.
(Tổng hợp)
Biên Thùy (SHTT)
